Module Abdomen (B-ODISEE-OBM60A)

10 studiepuntenNederlands104 urenTweede semesterTweede semesterUitgesloten voor examencontract
Van Belle Kurt (coördinator) |  De Bock Anke |  Emonds Griet |  Gerlo Kylie |  Germonpré Sofie |  Lepercq Haicla |  Raeymaekers Joke |  Thysebaert Pieternel |  Van Belle Kurt |  Van den Berghe Astrid |  Vandendaele Lieve  | MinderMeer
Kernteam Medische Beeldvorming en radiotherapie (BA)

De algemene toelatingsvoorwaarden en dwingende volgtijdelijkheid staan beschreven in het onderwijs- en examenreglement.

De docenten wensen de aandacht te vestigen op het belang van volgende aspecten:

  • Beroepsethiek: verantwoord omgaan met medestudenten en medische data
  • Kan binnen een academische en professionele gezondheidszorgcontext om met functioneel naakt en heeft geen morele, ethische of religieuze bezwaren tegen tactiele omgang, gericht op het inoefenen van vaardigheden
  • Ook anderstalige vakliteratuur, -terminologie en leermaterialen behoren tot de leerstof

Dit opleidingsonderdeel is identiek aan de volgende opleidingsonderdelen:
OBM44A : Module Abdomen (Niet meer aangeboden dit academiejaar)

Dit opleidingsonderdeel is niet tolereerbaar in de onderstaande opleiding(en):

Onderwijsleeractiviteiten

2 sp. Abdomen Radioanatomie (B-ODISEE-OBM07b)

2 studiepuntenNederlandsWerkvorm: College-practicum-opdracht20 urenTweede semesterTweede semester
De Bock Anke |  Emonds Griet
Kernteam Medische Beeldvorming en radiotherapie (BA)

De inhoud van radio-anatomie zorgt er voor dat je structuren kan herkennen op beelden, ze kan terugvinden op het lichaam, noodzakelijk om kwaliteitsvolle beelden af te leveren aan de radioloog.

Voor de module Abdomen focussen we ons op de volgende inhouden:

  • Het aanleren van theoretische kennis betreffende de normale anatomie en fysiologie van de abdominale systemen.
  • Het aanleren en het inoefenen van te herkennen anatomische structuren, betreffende de voorgenoemde regio, op CT – MRI – PR en echo – beelden.
  • Het leren schetsen en topografisch plaatsen en herkennen van de anatomische inhoud van het abdomen.

De lessen worden in het Nederlands gegeven, wel komen er ook Latijnse en Engelstalige vaktermen aan bod.

Begeleide zelfstudie

Dit OPO wordt nog voor één jaar opengeghouden in academiejaar 24-25 als overgangsmaatregel naar het nieuwe curriculum. Er wordt omwille van deze reden geen onderwijsactiviteiten georganiseerd en enkel een examen en/of opdracht.

1 sp. Abdomen Radiopathologie (B-ODISEE-OBM08b)

1 studiepuntenNederlandsWerkvorm: College14 urenTweede semesterTweede semester
Vandendaele Lieve
Kernteam Medische Beeldvorming en radiotherapie (BA)

Radiopathologie (12u)

  • Algemene pathologie van het abdomen (8 u)
  • Radiopathologie van het abdomen door groep Prof. De Mey (6 u)

De lessen worden in het Nederlands gegeven, wel komen er ook Latijnse en Engelstalige vaktermen aan bod.

Begeleide zelfstudie

Dit OPO wordt nog voor één jaar opengeghouden in academiejaar 24-25 als overgangsmaatregel naar het nieuwe curriculum. Er wordt omwille van deze reden geen onderwijsactiviteiten georganiseerd en enkel een examen en/of opdracht.

7 sp. Abdomen Onderzoeks- en behandelmethodiek (B-ODISEE-OBM09b)

7 studiepuntenNederlandsWerkvorm: College-practicum70 urenTweede semesterTweede semester
De Bock Anke |  Gerlo Kylie |  Germonpré Sofie |  Lepercq Haicla |  Raeymaekers Joke |  Thysebaert Pieternel |  Van Belle Kurt |  Van den Berghe Astrid  | MinderMeer
Kernteam Medische Beeldvorming en radiotherapie (BA)

1. Integratie CT en MR

Computertomografie (14u)

  • Uitvoering van onderzoeksprocedures gekoppeld aan de klinische vraagstelling
  • Uitdieping van het gebruik van jodiumhoudende contrastmiddelen en het gebruik ervan in een meerfase onderzoek.
  • Verschillende onderzoeksprocedures met betrekking tot de abdominale en urogenitale beeldvorming
  • Interventionele technieken
  • Dual energy en toepassingen bij abdominale onderzoeken
  • Toepasbaarheden van literatuur op cases.
  • Inoefenen postprocessing CT abdomen, evaluatie bloedvaten (curved MPR/MIP)
  • Inoefenen positionering en uitvoering van abdominale beeldvorming met praktijkgerichte opdrachten in het skillslab
  • Demonstratie en skillslabtraining van interventionele procedures onder begeleiding van CT.
  • Aan de hand van literatuurgestuurde opdrachten inzicht krijgen in de CT instelkunde van abdominale onderzoeken.

​Magnetische resonantie (14u)

  • Een inleiding in gradiënt-echo gebaseerde sequenties en het gebruik ervan bij abdominale onderzoeken
  • Overzicht van de fysio-farmacologische karakteristieken van MR contrast stoffen voor klinisch gebruik (zowel extracellulair, als hepatobiliair)
  • Bestuderen van technische overwegingen en klinische toepassingen van MR beeldvorming bij de bovenbuik
  • Overzicht van in de pelvatoire MR beeldvorming, meer specifiek: rectum, prostaat en uturus
  • Plannen en aanpassen van sequenties bij onderzoeken van de bovenbuik aan de hand van anatomische landmarks
  • Wegwijs geraken in de jungle van abdominale pulse sequenties
  • Beeldherkenning van verschillende wegingen en evaluatie van contrast-timing technieken (extra-cellulaire en hepatobiliaire contraststoffen) in het abdomen
  • Plannen en optimaliseren van sequenties in de pelvis (meer specifiek, rectum, prostaat en endometrium)
  • Beeldherkenning van sequenties in de pelvis

Co-teaching CT en MR (4u)

  • Kritisch leren kijken naar literatuur met betrekking tot leverbeeldvorming in MR en CT
  • Beeldevaluatie met betrekking tot de oncologische patiënt in het kader van differentiatie diagnostiek op meerfase-onderzoeken
  • Evaluatiecriteria leren opstellen voor CT & MR abdomen

2. Nucleaire geneeskunde (18u)

  • Inzicht krijgen in de moleculaire beeldvorming van het gastro-intestinaal stelsel en nefro-urologie
  • Onderzoeksprocedures en pathologie bij renogram, statische nierscintigrafie, maaglediging, meckel scintigrafie
  • Bepalen van oncologische beeldvorming van het abdomen met bijkomende therapeutische behandeling
  • Interpretatie van de literatuur en bijsluiters van radiofarmaca
  • Dosisberekening noodzakelijk voor de aanmaak van radiofarmaca
  • Uitwerken van concreet stappenplan voor de bereiding van radiofarmaca
  • Zelfstandig hotlab werk, rekening houdend met alle vereisten m.b.t. steriliteit en het ALARA principe zoals aangegeven in de richtlijnen van het IAEA
  • Duidelijk en systematisch kunnen rapporteren
  • Efficiënt in groep een opdracht kunnen uitwerken
  • QC radiofarmaca
  • Op basis van casuïstiek het bepalen van de onderzoeksprocedure, de positionering, de acquisitieparameters en de beeldverwerking. Dit voor de onderzoeken: renogram, statische nierscintigrafie en maaglediging.

4. Radiotherapie (20u)

Theorie

Binnen de theorie komen volgende zaken aan bod:

  • Carcinoma van de prostaat, blaas, rectum, anaal kanaal, cervix, endometrium, vulva en ovaria: facts & figures, diagnose, risicofactoren, behandeling, instelkunde, nevenwerkingen, (psychosociale) zorg
  • Brachytherapie: een korte intro

De theorie wordt aangeboden onder de vorm van een cursus.
De verantwoordelijke docent is Pieternel Thysebaert. Bij haar kan je steeds terecht voor vragen of duiding. Voor het examen wordt een klassikaal vragenmoment georganiseerd.

Planning modulespecifieke casuïstiek (12u)

  • Positionering: Gebruik van correcte hulpstukken voor patiënt specifieke casus (kniefix,bellyboard,…)
  • TPS: Uitbouwen kennis TPS aan de hand van patiëntspecifiëke casussen & Theoretische kennis omzetten in praktijk
  • Module Contouring: Doelvolumes GTV, CTV, PTV begrijpen, herkennen, aanmaken en wijzigen op een radiotherapeutische CT, Hulpstructuren leren aanmaken in functie van het dosimetrisch behandelingsplan, & OAR begrijpen en herkennen op een radiotherapeutische CT
  • Module External beam: Opstellen behandelingsplan bij een patiëntspecifieke abdomen patiënt (prostaat,blaas,rectum,pancreas,...), & Opstellen conventionele bundelopstelling of VMAT plan
  • Dosisberekening: Dosisvoorschrift in relatie met MU, Optimalisatie van de dosisverdeling, & Evaluatie van dosis aan de hand van DVH, idoselijnen en contrains voor doelvolumes en OAR
  • Behandelingsplan bespreken in TPS systeem: SBRT
  • IGRT: Online/ offline review, & toepassen in TPS (offline review)
  • Kwaliteitscontrole: EPID/ ARCCHECK, toepassen in TPS (Portal Dosimetry)

De lessen worden in het Nederlands gegeven, wel komen er ook Latijnse en Engelstalige vaktermen aan bod.

Begeleide zelfstudie

Dit OPO wordt nog voor één jaar opengeghouden in academiejaar 24-25 als overgangsmaatregel naar het nieuwe curriculum. Er wordt omwille van deze reden geen onderwijsactiviteiten georganiseerd en enkel een examen en/of opdracht

Evaluatieactiviteiten

Module Abdomen (B-ODISEE-O72742)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Vraagvormen : Meerkeuzevragen, Open vragen, Gesloten vragen
Leermateriaal : Geen

ExamenmomentBeoordelingsschaal
TOTAAL1-20/20 puntenschaal

TOELICHTING EXAMENVORMEN

Voor de beoordeling van de module Abdomen maken we gebruik van volgende examenvormen:

  • Computerexamen op campus (VQuest)
  • Praktijkexamen
  • Permanente evaluatie

In het VQuest examen worden de inhouden (hoor- en werkcolleges) van ‘Radiopathologie’, ‘Projectieradiologie’, ‘CT’, ‘Nucleaire beeldvorming’, ‘MR’ en ‘RT’ bevraagd. Bij elke modaliteit komen een aantal radio-anatomie beeldvragen aan bod.

In het praktijkexamen worden specifieke vaardigheden getoetst, incluis palpaties indien relevant, en dit voor ‘MRI’ en ‘Nucleaire beeldvorming’. 

Het punt voor radio-anatomie wordt volledig bekomen door permanente evaluatie. Tijdens de werkcolleges vindt de permanente evaluatie dmv toetsen plaats. Op het einde van de module is er een herkansing mogelijk voor de permanente evaluaties (omdat je door omstandigheden één of meerdere permanente evaluaties niet kon afleggen of omdat je je score voor radio-anatomie wilt verbeteren). Voor de herkansing dien je je als student in te schrijven via Tolinto. Tijdens de herkansing kan je er optioneel voor kiezen om de toets(en) mondeling af te leggen. Dit dient vooraf ook via de Tolinto aangegeven te worden. De score voor Radio-anatomie is het rekenkundige gemiddelde van de verschillende toetsen (beste resultaat indien je een toets twee keer afgelegd hebt).

Omwille van specifieke vaardigheden binnen CT, staat 20% van het punt voor 'CT' op voorbereiding (uitwerken voorbereidende opdrachten, casus) en actieve deelname aan de begeleide werkcolleges. De overige 80% van de punten voor CT bekom je met het VQuest examen CT. Alle info is terug te vinden op Toledo.

 

EXAMENMOMENTEN

Er worden tijdens de examenperiode twee examenmomenten voorzien voor de module. Elk examenmoment start met een VQuest examen van 2 uren, waarna een praktijkexamen plaatsvindt.

Examenmoment 1:

  • VQuest (2 uren): Radiopathologie, CT en MRI
  • Praktijkexamen, dag na VQuest-examen: MRI

Examenmoment 2:

  • VQuest (2 uren): RT en Nucleaire beeldvorming
  • Praktijkexamen, aansluitend op VQuest: Nucleaire beeldvorming (omwille van de grootte van de groep, vindt het praktijkexamen op verschillende dagen plaats, planning wordt op Toledo bekend gemaakt)

Tijdens het praktijkexamen laten studenten onnodige tassen, rugzakken kleding, zoals jassen, sjaals en dergelijke meer, samen met andere spullen in de kleedkamers. Dit om de verschillende werkplekken (alle skillslablokalen) veilig en net te houden. Verspreide kleding en boekentassen kunnen tot onveilige situaties leiden. Er zijn lockers ter beschikking om onnodig materiaal in te plaatsen.

  • De student dient zich te houden aan het skillslabreglement met betrekking voorschriften kledij, dosismeter en toegangsbadge (IKI).
  • De student draagt tijdens de volledige praktijkexamens steeds het stage-uniform. Gesloten schoenen zijn een must.
  • De student zorgt ook voor persoonlijke hygiëne: lange haren opgestoken, propere handen en vingernagels, nagels zonder nagellak, geen juwelen of horloges, geen storende geuren.
  • De student draagt zijn persoonlijke dosismeter, studentenbadge en houder correct en op de juiste plaats en tijdens het volledige praktijkexamen.
  • De student heeft zijn toegangsbadge bij.
  • Of de student voldoet aan bovenstaande voorwaarden wordt bij het begin van het praktijkexamen gecontroleerd. Als de student niet in orde is kan hij/zij niet deelnemen aan het examen.

Indien er meerdere stations afgelegd moeten worden, begeef je je onmiddellijk naar het volgende station. 

 

SAMENSTELLING EINDPUNT

Het eindpunt van de module Abdomen wordt samengesteld uit de punten bekomen per modaliteit. De modaliteiten ‘Radiopathologie’, ‘CT’, ‘MR’, ‘RT’, ‘Nucleaire beeldvorming’, bepalen elk 17% van het eindpunt. ‘Radio-anatomie’ bepaalt 15% van het eindpunt.

Indien voor een modaliteit zowel een VQuest-examen als een praktijkexamen georganiseerd wordt, slaagt de student op de modaliteit als er minimum 8/20 op het VQuest of praktijkexamen behaald wordt en er rekenkundig minimum 10/20 behaald wordt op de modaliteit. Het VQuest en praktijkexamen tellen elk voor 50% mee. Indien er op het VQuest-examen of praktijkexamen een punt minder dan 8/20 behaald wordt kan er maximum 8/20 voor de modaliteit behaald worden.

De student slaagt voor de module Abdomen indien het gewogen rekenkundige gemiddelde van de modaliteiten 10/20 is en er voor maximum 2 modaliteiten minimum 8/20 of voor 1 modaliteit minimum 7/20 gehaald wordt. Indien er op meer modaliteiten een tekort gehaald wordt of een zwaarder tekort gehaald wordt, is het eindpunt van de module Abdomen maximum 8/20.

Indien niet geslaagd op de module Abdomen, dient de student in de tweede zittijd enkel de modaliteiten te hernemen waarop geen 10/20 werd behaald.

Indien Radio-anatomie in de tweede zittijd opnieuw afgelegd moet worden, legt de student op het eerste examenmoment, een schriftelijk examen op campus af over Radio-anatomie.