Samenwerken en communiceren 1 (B-ODISEE-OBL64A)

3 studiepuntenNederlands30 urenBeide semestersBeide semesters
Belmans Theo (coördinator) |  Belmans Theo |  Coulommier Nora |  Gheeraert Evelien
Kernteam Lager Onderwijs (BA)

Ik communiceer op een zelfstandige manier schriftelijk en mondeling in het Standaardnederlands en hou hierbij rekening met verschillende doelgroepen (leerlingen, ouders, partners, …). 

Ik pas de principes van verbindend communiceren toe wanneer ik in interactie ga met leerlingen en mentoren, medestudenten en docenten en analyseer hierbij mijn eigen handelen en dat van anderen. 

Ik werk effectief en efficiënt samen om het eigen leerproces te optimaliseren (met medestudenten, mentoren, …). 

We verwachten van de studenten een goede basiskennis en -vaardigheid van de Nederlandse taal. De vier basisvaardigheden (lezen, schrijven, spreken en luisteren) dienen goed te worden beheerst. De standaardnormen die daarvoor gelden op het einde van het algemeen secundair onderwijs, moeten hiervoor richtinggevend zijn. Leerkracht zijn is een beroep dat 'bij uitstek' steunt op communicatie. Studenten moeten zich goed bewust zijn van het belang ervan, zowel mondeling als schriftelijk. Dit geldt binnen dit vak, maar ook in de breedte van de ganse opleiding, incl. stages.

Dit opleidingsonderdeel is identiek aan de volgende opleidingsonderdelen:
HBL41B : Communicatie en agogische vaardigheden 1 (Niet meer aangeboden dit academiejaar)

Onderwijsleeractiviteiten

3 sp. Samenwerken en communiceren 1 (B-ODISEE-OBL65a)

3 studiepuntenNederlandsWerkvorm: College-opdracht30 urenBeide semestersBeide semesters
Belmans Theo |  Coulommier Nora |  Gheeraert Evelien
Kernteam Lager Onderwijs (BA)

De inhoud van het deel 'communicatie' binnen dit OPO sluit aan bij de publicatie van de Nederlandse Taalunie: 'De taalcompetente leraar', 2020

1. interactie stimuleren via goede vragen, via bewuste keuze van materiaal, via taalontwikkelend lesgeven ....

2. helder en doelgericht formuleren : vragen, opdrachten, instructies, leerinhouden, feedback

3. goed vertellen en voorlezen

4. helder uitleg geven (presenteren, vertellen, beschrijven, verklaren ....)

5. taalsteun bieden : terminologie (woordverklaring), structuur, strategieën, eigen taal aanpassen, parafraseren ....

6. goed materiaal zoeken : teksten evalueren, zelf een tekst creëren, tekst herschrijven

7. zelfstandig 'wetenschappelijke literatuur' doornemen (begrijpend lezen)

8. blijvend professionaliseren

 

We streven op basis daarvan concreet naar

 - het verbeteren van het taalniveau van de studenten (zo nodig) : spelling, zinsbouw, woordenschat, stijlen en registers ... De studenten moeten het Standaardnederlands voldoende goed beheersen, zowel schriftelijk als mondeling.

 - expressief kunnen voorlezen en ev. vertellen

 - het kunnen selecteren van geschikt (tekst-)materiaal : bijv. het kiezen van een boek om voor te lezen, een verhaal om te vertellen

 - het helder kunnen uitleggen van opdrachten, instructies geven, een stukje leerinhoud stapsgewijs kunnen uitleggen

 - inzicht krijgen in taalontwikkelend lesgeven : taalondersteuning bieden, materialen inzetten (visualisatie, concretisering), bordgebruik, interactiviteit stimuleren, goede vragen leren bedenken om tot interactie te komen

 - zelfstandig achtergrondartikels kunnen doornemen en daarbij de gepaste leesstrategieën zelf inzetten

 - formeel schrijven inoefenen in contexten gerelateerd aan de job (ouders, collega's, externen, directie, de leerlingen zelf)

 - tekstmateriaal zoeken voor in de les en dat zo nodig kunnen herschrijven (op de beginsituatie van de kinderen krijgen), of zelf tekstjes uitschrijven

 - leren verbindend communiceren, toepasbaar met volwassenen (bv. mentoren, elkaar) en kinderen. In dat kader leren de studenten ook luistervaardigheden en gesprekstechnieken.

De cursusinhoud staat op de digitale leeromgeving Toledo. We gebruiken geen 'uitgewerkte en afgedrukte/digitale cursus' voor dit OPO. Het is belangrijk dat de studenten zelf actief deelnemen aan lessen en leren luisteren en noteren. Daarmee willen we luister- en schrijfvaardigheid stimuleren. Het materiaal op Toledo is bedoeld als achtergrondmateriaal of als voorbeeldmateriaal. In lessen proberen we veel dingen praktisch uit. 

De studenten moeten het Standaardnederlands zowel mondeling als schriftelijk beheersen.

Oefeningen/opdrachten

In de lessen staat 'taalvaardiger worden' centraal.  Dat vraagt een actieve deelname van de studenten. We oefenen vaardigheden in de lessen in. We bekijken, reflecteren, evalueren, proberen uit, oefenen in rollenspel, zoeken samen oplossingen .... We dringen er daarom op aan dat studenten de colleges heel regelmatig volgen. Vermits oefeningen en ev. daaraan verbonden verdere opdrachten vaak vertrekken vanuit de colleges, is het ten stelligste aan te raden dat studenten aanwezig zijn.

De studenten kunnen elkaar observeren en evalueren tijdens het uitvoeren van opdrachten (vragen stellen, goede instructies geven, voorlezen, discussies, kritisch beoordelen ...).

 

 

Evaluatieactiviteiten

Samenwerken en communiceren 1 (B-ODISEE-O73588)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Geen

ExamenmomentBeoordelingsschaal
TOTAAL1-20/20 puntenschaal

Het examendeel bestaat uit een schriftelijk (50 %) en een mondeling deel (50 %). Op het schriftelijk examen wordt vakinhoudelijke kennis getoetst, naast de eigen schriftelijke taalvaardigheid. Daarvoor zijn er expliciete schrijfoefeningen voorzien (argumenteren, formele mail...), maar ook het taalgebruik bij de vakinhoudelijke antwoorden wordt in rekening gebracht. Ook de inhouden van verbindend communiceren worden getoetst tijdens het schriftelijk examen. Bij het schriftelijk examen hoort een dictee (gebaseerd op leerinhouden spelling einde lagere school). De studenten moeten de verhoogde cesuur van 75 % halen om te kunnen slagen voor dit dictee. Het dictee telt mee voor 10% van het schriftelijke deel.

Op het mondelinge deel beoordelen we naast de vakinhoudelijke kennis, ook de algemene spreekvaardigheid van de studenten. Als opdracht vooraf (permanente evaluatie) moeten de studenten een zelf gekozen boek of een fragment daaruit, expressief kunnen voorlezen aan elkaar. Deze oefening op expressief lezen telt mee voor 10 % van het mondelinge deel van dit OPO.

 

Idem eerste zittijd.

De studenten hoeven de opdracht rond expressief lezen niet opnieuw te doen als ze al geslaagd waren voor dit onderdeeltje. Ze kunnen er wel vrijwillig voor kiezen om het toch opnieuw te doen om hun resultaat te verbeteren.