Inhoud

H. 1 Inleiding: werkwijze, doelen en evaluatie van het OPO

H. 2 Het profiel van een leerkracht Nederlands (in opleiding)

• voorkennis
• eigen invulling en verwachtingen   
• verwachtingen van de 21ste-eeuwse maatschappij   
• verwachtingen van de overheid
• vakterminologie: jouw woordenlijst

H. 3 Het fenomeen taal(verwerving)

• het begrip 'taal'   
• basisprincipes taalverwerving
• hoe wordt taal gebruikt
• functionele (laag)geletterdheid

H. 4 De aspirant-leerkracht in de praktijk (of: de les Nederlands)

• Enkele praktijkverhalen
• WAT? De onderwijsdoelen
• HOE? Principes goed taalonderwijs 
• HOE? De principes vertaald in een lesvoorbereiding 
• Een lesvoorbereiding Nederlands  

H. 5 Opdrachten

Studiemateriaal

https://studiemateriaal.odisee.be/publiek/OlaFiche.aspx?OID=206

Toelichting werkvorm

Begeleide zelfstudie - Oefeningen/opdrachten

• Vakoverschrijdende Week van de geïntegreerde didactiek (on campus)

De student verkent de didactische voorbereiding van een les in de eerste plaats binnen de OPO’s Onderwijskunde en Vakdidactiek. Deze OPO’s worden voor een beperkt aantal contacturen geïntegreerd aangeboden om de transfer van onderwijskundige inzichten (aangereikt binnen het OPO Onderwijskunde 1) naar elk onderscheiden onderwijsvak te vereenvoudigen. De student vindt deze contacturen in zijn agenda terug onder de titel ‘Week van de geïntegreerde didactiek’. Tijdens die week verkent de student in gemengde studentengroepen de verschillende aspecten van een goede les(voorbereiding): selectie en formulering doelen, selectie leerinhouden, werkvormen en leermiddelen. Na een interactieve verkenning in grote groep, gaat de student in werkcolleges en onder begeleiding van de vakdocent aan de slag met de aangeboden inzichten. Van de student wordt gedurende de hele week een actieve en betrokken deelname verwacht. Concreet vertaalt zich dat in het voorbereiden van opdrachten tegen het volgende werkcollege (bijvoorbeeld LP verkennen, materiaal zoeken in de mediatheek….), in het kritisch en constructief formuleren van feedback bij lesplannen en microteaching. Na deze week zoomt elke vakdocent in op zijn/haar/hun onderwijsvak.

• Vakdidactiek Nederlands (on campus en zelfstandig)

On campuslessen

Tijdens de lessen op de hogeschool wordt er vooreerst ingegaan op vragen waarop studenten gestoten zijn bij de zelfstandig door te nemen leerinhouden. Daarnaast werken we via onderwijsleergesprekken en groeps- of individuele opdrachten verder aan het vakdidactisch inzicht in een les Nederlands (zie H. 4 cursus). Tijdens deze contacturen wordt ingespeeld op concrete stage-ervaringen en wordt er veelvuldig gebruik gemaakt van materiaal in de bijlagen van de cursus, documenten op TOLEDO, onderwijsrelevante websites, handboeken en taalmethodes taalonderwijs te vinden in de Odisee-bibliotheek en/of op digitale portaalsites zoals scoodle. 

Tweemaal krijgt de student een online test om te peilen naar inzicht bij de doorgenomen en besproken hoofdstukken. De testen (aangeboden via TOLEDO) krijgen een andere weging (30 - 70). De student krijgt op die manier de kans om op eigen tempo de leerstof onder de knie te krijgen. 

Zelfstandig werk, buiten de contacturen: voorbereiding en verwerking van de leerstof 

A. Voorbereiding: Om het maximum uit de resterende 10CU te halen, moet de student een aantal hoofdstukken uit het handboek Voluit taal op voorhand doornemen aan de hand van enkele gerichte leesvragen. Op TOLEDO vindt de student de planning van de lessen didactiek 1 terug. In die planning is duidelijk te zien welk onderdeel van de cursus en/of van het handboek Voluit taal op voorhand doorgenomen of verwerkt moet worden en tegen welke datum.

B. Zelfstudie:

• Buiten de contacturen zal de student(e) ook een aantal inhouden zelfstandig moeten verwerken.  Leidraad voor deze zelfstudie vormen de opdrachten en vragen geformuleerd in de cursus. Het gaat om het verkennen van enkele overheidsdocumenten, relevant voor een leerkracht Nederlands (H. 2 van de cursus), van bepaalde onderdelen van H.3 Het fenomeen taal(verwerving) en van enkele hoofdstukken of paragrafen uit het handboek Voluit taal. 

C. Verwerkingsopdrachten 

Om zich de inhouden van Didactiek 1 eigen te maken, werkt de student een aantal opdrachten uit. Op geregelde tijdstippen spreekt de docent met de studenten een online vragenuur af.

• lectuuropdrachten (H.2, 3 of 4): bovenop de door de student ter beschikking gestelde lectuur, dient de student ook zélf op zoek te gaan naar relevante en actuele vakartikels die aansluiten bij de inhouden van de cursus: taalvariatie, taalonderwijs (in de 21^ste eeuw) en -didactiek, -politiek, –verwerving en/of meertaligheid (in een stedelijke context). Vereisten voor de notities bij deze lectuur vindt de student H.1 van de cursus;
• kritische reflectie op een aantal stellingen rond meertaligheid (H.3): de student neemt de in de cursus en op de website https://meertaligheid.be/ aangeboden informatie rond meertaligheid door en reflecteert nadien genuanceerd en kritisch op enkele door de docent geformuleerde stellingen; 
• taalmap (H.4); de student verzamelt minimaal 10 items interessant primair lesmateriaal. Het kan gaan om (audiovisuele) tekst- en/of literatuurfragmenten, websites, filmpjes, reportages die gebruikt  kunnen worden in een les Nederlands (1^ste graad a-stroom). Bij elk fragment formuleert de student een mogelijk lesgebruik en de doelen die ermee nagestreefd zouden worden.
• lesvoorbereiding (H. 4): n.a.v. de Week van de didactiek, werkt de student een LVB voor een lesuur Nederlands uit. 

Studenten met een examencontract nemen contact op met de coördinator van dit OPO om concrete afspraken rond de opdrachten te maken.