Communicatie voor hulpverleners II (B-ODISEE-HBO98A)

6 studiepuntenNederlands58 urenBeide semestersBeide semesters
Damman Caroline (coördinator) |  Damman Caroline |  De Sadeleer Helen |  Graind'Orge Simon |  Stoove Esther
Kernteam Orthopedagogie (BA)

De algemene toelatingsvoorwaarden en de dwingende volgtijdelijkheid zijn beschreven in de onderwijs- en examenregeling.

Het is aangewezen om al een credit behaald te hebben op het OPO 'Communicatie voor hulpverleners I'.

Onderwijsleeractiviteiten

1.5 sp. Schriftelijke communicatie II : hulpverleningsverslagen (B-ODISEE-HBO47b)

1.5 studiepuntenNederlandsWerkvorm: College-practicum-opdracht12 urenBeide semestersBeide semesters
De Sadeleer Helen |  Graind'Orge Simon
Kernteam Orthopedagogie (BA)

In deze cursus bouwen we verder op de basis die in 'schriftelijke communicatie I' werd gelegd. In dit OLA komt de eigenheid van schriftelijke rapportage in de hulpverlening aan bod. De student leert verschillende vormen van verslaggeving die een hulpverlener dient uit te voeren en traint zich hierin. Deze zijn onder meer

- Cliëntverslag: cliëntendossier (eventueel digitaal) met focus op observatieverslag en gespreksverslag. Intakeverslag / ondersteuningsplan / handelingsplan / evolutieverslag en adviesverslag wordt kort besproken. 
- Vergaderverslag: uitnodiging, agenda en verslag

 

 

https://webapps.odisee.be/Ancor/SSM/Pages/BekijkSSM.aspx?OID=15125

 

 

De student krijgt een aantal theoretische handvatten, kan zelf met oefeningen aan de slag en krijgt concrete schrijftips. Hij krijgt oefeningen die in de les en thuis moeten worden afgewerkt. Hij krijgt hierbij feedback van de docent en van medestudenten.

Op die manier krijgt hij als hulpverlener basisvaardigheden op zak die noodzakelijk zijn in het werkveld. Als hulpverlener is het immers noodzakelijk om professioneel en respectvol taalgebruik te hanteren, hoofd- van bijzaken te kunnen onderscheiden, … Kortom: doelgericht rapporteren. Dit zal hij dagelijks kunnen gebruiken in zijn werk als gespecialiseerd ondersteuner-begeleider.

Hiertoe krijgt hij in het eerste semester voor de start van de stage, een aantal werkcolleges, zodat de student dit kan toepassen tijdens de stage.

In het tweede semester is er 1 werkcollege gepland, zodat de student dit kan toepassen bij de huisbezoeken in het kader van Systeem en contextgericht werken.
Het betreft de opstartles coachingsproject bij de start van semester 2. Tijdens dit werkcollege stellen we in groepsverband algemene templates op voor de cliëntverslagen van de huisbezoeken. De studenten gebruiken hiervoor de lesinhouden die in dit vak en in Systeem en contextgericht werken werden aangereikt.

Daarnaast is er een feedbackles halverwege het coachingsproject: Tijdens dit gesprek wordt er tussentijdse feedback gegeven op de cliëntverslagen. Deze feedback komt van de projectcoördinatoren en de docententen Systeem en contextgericht werken en Schriftelijke communicatie 2.

 

 

4.5 sp. Relatie en communicatie II : hulpverleningsgesprekken (B-ODISEE-HBO48b)

4.5 studiepuntenNederlandsWerkvorm: College-practicum-opdracht46 urenBeide semestersBeide semesters
Damman Caroline |  Graind'Orge Simon |  Stoove Esther
Kernteam Orthopedagogie (BA)

Inhoud zie cursus "Communicatie voor hulpverleners II: relatie en communicatie"

 

Interactievormen - Portfolio - Reflectie - Simulatie

- De student krijgt een aantal theoretische kaders omtrent 'Relatie en communicatie' in de cursus aangereikt. Deze worden actief ingezet tijdens de practica. Hierbij wordt ook gebruik gemaakt van beeldmateriaal, zodat de student deze theoretische kaders kan toepassen. 

- De student oefent tijdens de practica op actieve wijze zijn communicatievaardigheden. Dit doet hij binnen de studentengroep en met simulatiecliënten. Deze gesprekken gebeuren aan de hand van casussen, die de student actief dient voor te bereiden. De casussen zijn opgenomen in de e-pub. Daarnaast geeft de student tijdens de practica gerichte en constructieve feedback aan zijn medestudenten. Deze gesprekken zijn een belangrijk onderdeel voor het verwerven van de competenties.

Er zijn de volgende verwachtingen:

- I.v.m. aanwezigheid: In semester 1 is de aanwezigheid op de voorbereidende communicatiedag en op de communicatiedag zelf verplicht. Daarnaast is de student op 2 van de 3 lessen aanwezig in het eerste semester. In semester 2 is de student op 5 van de 10 lessen aanwezig. Het niet voldoen aan de verplichte aanwezigheden zorgt voor een NA. Dit is niet herkansbaar in 2de zittijd. 

- I.v.m. gesprek met simulant: De student heeft minimaal één gesprek met de simulatiecliënt voor de volledige studentengroep. De verdeling van de casussen i.v.m. het voeren van het gesprek met de simulant gebeurt in de les voorafgaand aan de les waarop de student zijn gesprek met de simulant heeft. Er geldt een verplichte aanwezigheid in de les voorafgaand aan de les waarin de student oefent met de simulant, alsook tijdens de les van het oefenen zelf. Het niet uitvoeren van minimaal één gesprek met de simulant, zorgt voor een NA. Dit is niet herkansbaar in 2de zittijd. 

- I.v.m portfolio. De student pakt zijn communicatievaardigheden op een actieve wijze aan. Hij doet dit aan de hand van een portfolio. De opdrachten van het portfolio worden toegelicht in de eerste les en is terug te vinden op toledo. Hij presenteert dit tijdens zijn mondeling examen. 

- I.v.m. het "versterken van de interculturele vaardigheid”: De communicatiedag gaat door op 30/01/2025. De student gaat op actieve wijze aan de slag met interculturele communicatie. De voorbereiding van deze communicatiedag gaat door 27/01/2025.  Voor beide momenten geldt een verplichte aanwezigheid. Ter voorbereiding van de communicatiedag dient de student een opdracht uit te voeren. De opdracht wordt toegelicht bij het begin van het academiejaar en is terug te vinden in het portfolio. Dit is een verplichte opdracht. Indien de student niet aanwezig is en/of de voorbereiding niet gemaakt heeft, dient de student de opdracht doorheen het tweede semester in te halen (af te stemmen met docent).

Gedurende het academiejaar wordt regelmatig informatie doorgegeven via Toledo. 

Evaluatieactiviteiten

Communicatie voor hulpverleners II (B-ODISEE-H72285)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Mondeling, Praktijkexamen, Verslag, Medewerking tijdens contactmomenten
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Geen

ExamenmomentBeoordelingsschaal
TOTAAL1-20/20 puntenschaal
HBO47b - Schriftelijke communicatie II : hulpverleningsverslagen1-20/20 puntenschaal
HBO48b - Relatie en communicatie II : hulpverleningsgesprekken1-20/20 puntenschaal

OLA relatie en communicatie (75% van het eindpunt)

- Zelfstudie “portfolio” : De student werkt aan zijn vaardigheden aan de hand van opdrachten beschreven in het portfolio. Het effectief aan de slag gaan met één concrete vaardigheid adhv portfolio is verplicht doorheen het jaar, het voeren van minstens één hulpverleningsgesprek voor de gehele klasgroep en een aantal concrete opdrachten beschreven in het portfolio is verplicht. Het niet uitvoeren van de opdracht zorgt voor een NA en een vervangende opdracht die de student dient uit te voeren en afgeprint af te geven aan de docent tegen het begin van de tweede zittijd (deadline 16 augustus 2025).

- Aanwezigheden: De student is aanwezig in minstens twee van de drie lessen uit het eerste semester en minstens vijf van de tien lessen uit het tweede semester. Het niet aanwezig zijn in minstens 5 lessen tijdens het tweede semester, zorgt voor een NA op het eindresultaat. Aanwezigheid is onontbeerlijk, de student kan dit niet inhalen tijdens een tweede zittijd. 

- Oefenen met simulant: Tijdens minstens één van de lessen uit het tweede semester heeft de student een gesprek met de simulatiecliënt(en) voor de volledige klasgroep. Het niet uitvoeren van minimaal één gesprek met de simulant voor de volledige klasgroep, zorgt voor een NA op het eindresultaat. Dit is niet herkansbaar in tweede zittijd. 

- Mondeling examen tijdens de examenperiode:

1. Gesprek (60%):

De student voert individueel een gesprek met een simulatiecliënt gedurende 10 minuten. Dit gebeurt aan de hand van examencasussen die vooraf worden verspreid via Toledo. 

2. Nabespreking: zelfevaluatie (20%):

- De student evalueert het gevoerde gesprek aan de hand van de (tijdens de les actief gebruikte) observatiefiche. 

- De student stelt zijn portfolio voor (zie hoger). 

3. Theoretische vraag (20%) 

De student krijgt een theoretische vraag die betrekking kan hebben op de totale cursus. Hij legt de theorie uit en legt een correcte link met het gevoerde gesprek. 

 

- “Versterken interculturele vaardigheid”  

De voorbereiding van de communicatiedag is tweeledig; 

1. Vooreerst is er de opdracht "interculturele dialoog". De student gaat in dialoog met iemand van een andere etnisch/cultureel/godsdienstige origine. Hij gaat hiervoor zelf op zoek gaan naar een persoon (coachingsproject, sociaal netwerk, stage, persoonlijk netwerk …). Hij neemt tien minuten van dit gesprek op en maakt hiervan een verslag. Verdere toelichting over deze opdracht is terug te vinden in het portfolio en wordt besproken in de les. Deadlines dienen gerespecteerd te worden.  Deze opdracht wordt toegelicht bij het begin van het academiejaar. 

2. Ten tweede participeert de student aan de les ter voorbereiding van de communicatiedag. Deze les gaat door op 27/1/2025. Hij werkt op een actieve manier met zijn medestudenten een voorbereiding uit voor een activiteit waarop hij met zijn groepje ingetekend heeft. Deze activiteit gaat door op de communicatiedag. Elke student is verplicht om in te tekenen op een activiteit. 

De communicatiedag gaat door op 30/1/2025. De studenten gaan op actieve wijze aan de slag met interculturele communicatie.    

Zowel de voorbereidingen van de communicatiedag als de communicatiedag is verplicht (verplichte uitvoering en verplichte aanwezigheid). 

Indien de student niet aanwezig is en/of de voorbereiding niet gemaakt heeft, krijgt de student een NA en wordt er samen met de docent gezocht naar een mogelijkheid om de opdracht in te halen. 

 

De student heeft een NA indien: 

- Hij geen gesprek heeft gevoerd met de simulatiecliënt voor de volledige klasgroep

- Hij niet deelgenomen heeft aan de voorbereidende communicatiedag 

- Hij niet deelgenomen heeft aan de communicatiedag 

- Verplichte opdrachten uit portfolio niet heeft gemaakt.  

- Niet het gevraagde aantal keer aanwezig is geweest in de les.

 

OLA Schriftelijke vaardigheden (25% van het eindpunt)

Deel 1: eerste semester: vergaderverslag en agenda (40%) 

De student plaatst een vergaderverslag met agenda via turnitin op Toledo. De deadline hiervoor is maandag 6 januari om 23u59. 

De student maakt dit verslag op basis van organisationele situaties. De student moet dus aansluiten bij een vergadering die via een methodische manier verloopt. Bij twijfel neemt de student contact op met de docent. 

De student verantwoordt de efficiënte en methodische aanpak van dit verslag, door de stappen van het schrijfproces concreet toe te lichten en toe te passen. Hij baseert zich hiervoor op de OVUR-stappen, zoals besproken in de les, en raadpleegt hiervoor de cursus en het handboek. De focus ligt hierbij op de aandachtspunten voor het schrijven van een vergaderverslag.  

De docent beoordeelt dit document aan de hand van een in de les toegelichte inschalingslijst. Deze inschalingslijst is ook terug te vinden op Toledo. 

Deel 2: tweede semester: verslagen huisbezoeken (60%) 

Voor deze opdracht wordt samengewerkt met het OPO 'Systeem en contextgericht werken'. De student maakt een verslag van elk huisbezoek dat hij aflegt in het kader van het coachingsproject. Hij post deze verslagen ten laatste vijf werkdagen na elk huisbezoek in een map op zijn portfolio. 

Aan het einde van deze reeks huisbezoeken maakt de student een verantwoordingsverslag op. De student verantwoordt hierbij de efficiënte en methodische aanpak van deze verslagen, door de stappen van het schrijfproces concreet toe te lichten en toe te passen. Hij baseert zich hiervoor op de OVUR-stappen, zoals besproken in de les, en raadpleegt hiervoor de cursus en het handboek. De focus ligt hierbij op de aandachtspunten voor het schrijven van cliëntverslagen. Dit verslag post de student in een map op zijn portfolio. De deadline hiervoor is 23 mei '25 om 23u59.  

De docent beoordeelt deze verslagen aan de hand van een in de les toegelichte inschalingslijst. Deze inschalingslijst is ook terug te vinden op Toledo. 

UITZONDERING 

Indien de student het OPO 'Systeem en contextgericht werken' niet aflegt of al in eerder academiejaar aflegde, contacteert hij hiervoor de docent ten laatste op 15/10. De docent houdt een lijst bij van de betrokken studenten en bezorgt deze aan de trajectbegeleider en de studentenadministratie. Volgende uitzonderingen zijn mogelijk: 

1) De student legde het vak Systeem en Contextgericht werken in een vorig academiejaar af. 

De bedoeling is dat de student vanuit het OVUR-principe kritisch gaat kijken naar de verslagen van Systeem- en Contextgericht werken uit een vorig academiejaar. Als examenopdracht dient de student dus de toenmalige cliëntverslagen in. Deze verslagen verbetert de student aan de hand van de methodes en leerstof uit Schriftelijke Communicatie 2. Daarnaast dient de student een reflectieverslag in waarin afgetoetst wordt of de OVUR-methode toegepast werd en of de verslagen aangepast zijn. De deadline hiervoor is 24 mei '24 om 23u59.  

2) De student volgt het vak Systeem en contextgericht werken nog niet in dit academiejaar. 

De student maakt twee cliëntverslagen, bedoeld voor rapportering binnen de organisatie: 

  • Gespreksverslag 
  • Activiteitenverslag 

De verslagen kaderen binnen een hulpverleningscontext. De student maakt hiervan een OVUR-verslag ter verantwoording van de aanpak. De deadline hiervoor is 24 mei '24 om 23u59.  

 

Indien de student een 8/20 of 9/20 behaalt op één van de OLA's, wordt dit deelpunt herleid tot 7/20. Bij een 7/20 of minder voor één van de deelpunten wordt het eindpunt automatisch het laagste punt. 

 

 

 

Binnen dit opleidingsonderdeel zijn er deeloverdrachten bij een geslaagd deelresultaat:

  • HBO47b - Schriftelijke communicatie II : hulpverleningsverslagen (binnen en over academiejaar)
  • HBO48b - Relatie en communicatie II : hulpverleningsgesprekken (binnen en over academiejaar)

Om te weten welk onderdeel de student dient te ondernemen voor de 2e zittijd, moet hij ten laatste binnen de 5 dagen na de bekendmaking van de examenresultaten contact opnemen met de docent. Feedback op het examen en toelichting bij de tweede examenkans kan de student enkel krijgen tijdens de nabespreking van de examens. 

Volgende afspraken gelden voor de tweede examenkans:


Relatie en communicatie II:

Voor het onderdeel communicatieve vaardigheidstraining selecteert de student een communicatievaardigheid waar hij actief mee aan de slag gaat van het moment van de nabespreking tot aan de tweede examenkans.

Het examen zelf verloopt zoals in de eerste zittijd.

Wanneer de student doorheen het jaar een NA behaalt op verplichte onderdelen, dient de student vervangopdrachten te maken tegen de start van de tweede zittijd. De inhoud van de vervangopdrachten wordt na de eerste zittijd gedeeld via Toledo. 


Schriftelijke communicatie II:

  • De student behaalde een onvoldoende voor het vergaderverslag. Hij herwerkt het vergaderverslag en OVUR-verslag.
  • De student behaalde een NA voor het vergaderverslag doordat hij geen verslag indiende. In dat geval woont hij verplicht een vergadering bij in een organisatie of op school. De student is de verslagnemer van deze vergadering en dient het verslag en bijbehorende OVUR-reflectie in in tweede zittijd.
  • De student behaalde een onvoldoende op de cliëntverslagen van het coachingsproject omdat deze niet voldeden aan de vooropgestelde richtlijnen. De student herwerkt de cliëntverslagen en het OVUR-verslag tegen tweede zittijd.
  • De student behaalde een NA voor de cliëntverslagen omdat hij niet deelnam aan dit project of dit niet hebt afgerond of je behaalde een onvoldoende omdat hij slechts aan één of enkele huisbezoeken deelnam. Dit is zeer moeilijk nog in te halen in de tweede zittijd omdat de student dit project niet kan hernemen. Hiervoor neemt de student best contact op met de docent Systeem en contextgericht werken.
  • De student behaalde een onvoldoende op de cliëntverslagen van het coachingsproject omdat hij te weinig verslagen indiende. De student krijgt in dat geval volgende vervangopdracht:
    • De student schrijft minimaal 3500 woorden over het coachingsproject dat hij of zij aanging voor Systeem- en Contextgericht werken. Het doel hiervan is scholen en gemeentes informeren over het doel en de inhoud van het coachingsproject en over de opleiding orthopedagogie. We willen namelijk graag nieuwe scholen betrekken in het project. De student illustreert de toelichting van het project met de beschrijving van drie cases die hij of zij tegenkwam tijdens de huisbezoeken. De student wordt hierbij beoordeeld op doel- en lezersgericht schrijven. Op basis hiervan moet de correcte informatie worden geselecteerd. Bovendien moet de uitgeschreven case cliëntgericht en respectvol neergeschreven worden. De inschalingslijst wordt hiervoor gehanteerd.
  • De deadline is 16 augustus 23u59